Bewust kiezen voor duurzame mobiliteit en daarmee minder broeikasgassen in het verkeer. Werkgevers met meer dan 100 werknemers zijn vanaf volgend jaar verplicht gegevens aan te leveren over hun zakelijke en woon-werkverkeer van werknemers. Het doel is om hiermee de CO2-uitstoot te reduceren. Hoe sluit deze registratieplicht aan bij wat het Rijk-regio programma Samen Bouwen aan Bereikbaarheid (SBaB) doet? En wat doen uitvoeringsorganisaties Breikers en IJmond Bereikbaar om werkgevers in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) voor te bereiden?

CO2-uitstoot woon-werkverkeer terugdringen

In het Klimaatakkoord van 2019 heeft de Nederlandse overheid als doel vastgesteld om in 2030 bijna de helft (49%) minder broeikasgassen uit te stoten dan we in 1990 deden. Als onderdeel van het Klimaatakkoord gaat per 1 januari 2024 de Normerende Regeling Werkgebonden Personenmobiliteit in Nederland van kracht. Het concrete doel is om in 2030 de CO2-uitstoot door werkgebonden personenmobiliteit met 1,5 megaton terug te dringen.

Kritisch kijken naar mobiliteitsbeleid

Om deze doelen te bereiken, en met zijn allen prettig en duurzaam te kunnen blijven reizen in de MRA, is het noodzakelijk dat we ons reisgedrag flink aanpassen. Werkgevers spelen hierin een belangrijke rol. Volgens Inge van Huffelen, coördinator gedrag van de programmalijn Mobiliteitsgedrag, is de komst van de regeling een goed moment voor werkgevers om kritisch te kijken naar hun mobiliteitsbeleid. ‘Vanuit SBaB zijn we graag in gesprek met werkgevers. We stimuleren hen om slim en duurzaam reizen te integreren in hun mobiliteitsbeleid of in elk geval de mogelijkheden te onderzoeken. Vaak biedt dat hen ook andere voordelen, zoals lagere mobiliteitskosten en gezondere werknemers.

Aandacht voor slim en duurzaam reizen

Van Huffelen ziet dat veel werkgevers hier al aandacht aan besteden, niet in de laatste plaats vanwege de krappe arbeidsmarkt. Zij constateert dat vooral de jongere generatie veel waarde hecht aan duurzaamheid en dat veel bedrijven zich daarom nog bewuster zijn van wat ze als bedrijf uitstralen. ‘Organisaties met een duurzaam mobiliteitsbeleid worden vaak gezien als een fijn bedrijf om bij te werken. Die aandacht voor slim en duurzaam reizen zorgt er hopelijk ook voor dat steeds meer werkgevers een actualisatieslag gaan maken in het maken van duurzaam mobiliteitsbeleid’, aldus Van Huffelen. 

Een-op-een advies

In de MRA geven Breikers en IJmond Bereikbaar werkgevers een-op-een advies en wijzen hen op allerlei zaken waar de meeste kansen zit. Maatregelen waar je aan kunt denken zijn bijvoorbeeld het stimuleren van werknemers om op de fiets te komen, zorgen voor goede verbindingen met het openbaar vervoer en inzetten op deelvervoer, en het spreiden van werktijden. Daarnaast zijn Breikers en IJmond Bereikbaar druk bezig met het organiseren van informatiebijeenkomsten om werkgevers zo goed mogelijk voor te bereiden op de Normerende Regeling Werkgebonden Personenmobiliteit.

Op de fiets naar het werk

Er zijn ook randvoorwaardelijke zaken waar je niet zo snel aan zou denken die een groot verschil kunnen maken. Nick Ruiter, programmamanager bij IJmond Bereikbaar, merkt op dat bijvoorbeeld het hebben van een overdekte fietsenstalling inclusief een douche- en kleedruimte uitnodigend werken om met de fiets naar het werk te gaan. Als voorbeeld geeft hij het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk. Zij lieten een mobiliteitsscan uitvoeren om in kaart te brengen hoe medewerkers van en naar werk komen en hoe dit verduurzaamd kan worden. Dat leidde uiteindelijk tot het promoten van een fietschallenge-app en carpoolen.

Ruiter: ‘Uit de eerste scan bleek dat er veel kansen waren om meer mensen met de fiets naar werk te laten komen. Maatregelen zoals de fietschallenge-app en carpoolen hielpen om meer mensen op de fiets te krijgen. De parkeerdruk bij het ziekenhuis bleef alleen hoog en daarom is er nog een mobiliteitsscan uitgevoerd. Ons nieuwe advies op basis van de tweede scan is om ook de fietsenstalling uit te breiden en een hogere fietsvergoeding te implementeren.’

Werkgevers een handje helpen

Zeker in de IJmond kampen veel werkgevers met parkeerproblematiek. IJmond is een regio die, in vergelijking met sommige andere regio’s, behoorlijk goed bereikbaar is met de auto en daarom zijn er voor werknemers minder prikkels om met het openbaar vervoer naar het werk te gaan. ‘Daar komt bovenop dat de meeste werkgevers in de IJmond vaak MKB-bedrijven zijn. Die zitten meestal niet te wachten op meer administratie om bij te houden wat ze uitstoten bij het woon- en werkverkeer van werknemers’, vertelt Ruiter. ‘Daarom is het zo belangrijk dat wij werkgevers zo goed mogelijk helpen en hen faciliteren om slimmer en duurzamer te reizen. Zo wordt het hopelijk een stukje makkelijker voor hen.’

Voorbereidingen voor registratieplicht

Als mobiliteitsadviseur helpt Marc van der Seijs werkgevers hier ook bij, maar dan in Amsterdam Zuidoost. Het valt hem op dat sommige werkgevers geen idee hebben wat de impact van de Normerende Regeling Werkgebonden Personenmobiliteit wordt. ‘Het betekent namelijk niet alleen kilometers registreren, maar ook informatie aanleveren over vervoers- en brandstoftype’, legt hij uit. ‘Daar moet je je organisatie voor inrichten, want dat doe je niet in een paar weken tijd. En je hebt daar ook externe partijen bij nodig zoals je leasemaatschappij, de OV-aanbieder en de mobiliteitskaartenaanbieder.’

Reizen met een mobiliteitskaart

Decathlon is een van de organisaties die het goede voorbeeld geeft in Amsterdam Zuidoost. Zij voerden op advies van Breikers een mobiliteitskaart in. Met zo’n kaart hebben werknemers toegang tot alle vormen van mobiliteit (reizen met de trein, tram, metro of bus, de OV-fiets, een deelauto en/of deelscooter) en hoeven ze niets voor te schieten of bij te houden. Op die manier wordt flexibel reizen aangemoedigd.

Andere kijk op mobiliteit

Van der Seijs denkt dat de maatregel veel teweeg gaat brengen. ‘Doordat je gaat registreren, zie je waar de mogelijkheden zitten.’ Maar los van de registratieplicht die eraan zit te komen, is Van der Seijs ervan overtuigd dat we een andere kijk op mobiliteit nodig hebben. Hij licht toe: ‘Er gaat veel veranderen in Zuidoost. Meer woningen, meer entertainmentvoorzieningen en meer verkeersbewegingen betekent dat we nu al maatregelen moeten nemen.’

Mede door de gezamenlijke aanpak van SBaB hoopt Van der Seijs dat niet alleen werkgevers, maar ook scholen en reizigers inzien dat maatregelen nodig zijn voor een duurzamere toekomst. ‘Mobiliteit gaat niet om meer auto’s en meer asfalt. Wel steeds meer over bewegingsvrijheid en welzijn. Mobiliteit moet geen doel zijn, maar een middel’, zegt hij. Van Huffelen sluit zich daarbij aan: ‘Bewustwording over hoe en wanneer je reist is een grote eerste stap voor een leefbare regio.’

Meer informatie

Wil je meer weten over wat de Normerende Regeling Werkgebonden Personenmobiliteit gaat betekenen? Kijk dan bij de e-zine Werken aan Duurzame Mobiliteit of neem contact op met IJmond Bereikbaar of Breikers.